TAMADUN ISLAM : TEMA 3 – ORGANISASI KETENTERAAN ISLAM

      

Bincangkan sumbangan kerajaan Khulafa’ Ar-Rasyidin dan kerajaan Bani Umayyah dalam membentuk organisasi ketenteraan yang unggul.

CONTOH JAWAPAN :

Pengenalan ( 3 markah)

1. Konsep organisasi ketenteraan dalam Islam

2. Sejarah penubuhan tentera dalam Islam

• Bermula pada zaman Nabi Muhammad s.a.w, apabila turun wahyu membenarkan umat Islam berperang, ketika hendak berhadapan dengan tentera Quraish Makkah dalam perang Badar.

3. Latar belakang Kerajaan Khulafa ar-Rasyidin

• Bermula selepas kewafatan Nabi Muhammad s.a.w. Dipimpin empat orang sahabat, iaitu Abu Bakar, Umar, Uthman dan Ali.

4. Latar belakang Kerajaan Bani Umayyah

Isi : Sumbangan Pembentukan Organisasi Ketenteraan Islam ( 7 isi X 3=21 markah)

1. Penambahan Komposisi tentera

• Bilangan tentera Islam semakin meningkat dan pelbagai jenis
• Pada zaman Bani Umayyah, jenis tentera tetap telah bertambah dengan pembentukan pasukan infantri, kavalri dan tentera laut.
• Pasukan tentera laut ini terlibat dalam peperangan dengan kerajaan Sepanyol dan Eropah.

2. Kewujudan dua jenis tentera

• Terbahagi kepada dua, iaitu tentera darat dan laut
• Penubuhan angkatan tentera laut Islam berlaku setelah perluasan kuasa Islam telah sampai ke Syam, Mesir dan Iskandariah.
• Perkembangan terbaru kedudukan kekuasaan Islam memerlukan umat Islam mempunyai angkatan laut bagi menghadapi serangan Rom di Laut Mediterranean dan jihad Islam ke atas pulau – pulau di Laut Mediterranean.
• Oleh itu, pemerintah Islam mula menubuhkan angkatan tentera laut.
• Berikutan dengan penubuhan angkatan tentera laut maka muncul pelabuhan dan limbungan kapal untuk tujuan angkatan tentera Islam dan tujuan perdagangan.

3. Peningkatan teknologi dan peralatan tentera

• Menggunakan pedang, tombak, panah, perisai ,manjaniq, kuda, keldai dan kapal perang.
• Pada zaman Bani Umayyah telah wujud pasukan tentera laut.
• Pada zaman Muawiyah terdapat 1700 buah kapal perang yang dibina daripada kayu dan berpaku.
• Perindustrian kapal terletak di pantai Syria dan Mesir.

4. Mempelbagaikan taktik dan strategi ketenteraan

• Menyerang, mengepung, dan bertahan.
• Membina kubu, mewujudkan bandar-bandar tentera, dan menubuhkan badan perisik.
• Ketika zaman Khalifah Ali b. Abi Talib, telah membentuk kurdus atau batalion, dalam pasukan tentera sebagai usaha memantapkan lagi tentera Islam.
• Islam memperkenalkan penubuhan kem tentera dan bandar tentera.
• Bandar seperti Basrah, Fustat dan lain – lain ditubuhkan adalah untuk memenuhi keperluan tentera di samping pusat pentadbiran dan perdagangan.
• Pada zaman Bani Umayyah kaedah peperangan diperluas lagi dengan pembentukan pasukan kurdus (cohorts), jabatan perisikan, penggunaan peta dan serangan dari laut.

5. Kewujudan tentera bergaji

• Tentera dibayar gaji dan elaun
• Pada zaman Umar al-Khattab, dua kategori tentera telah dibentuk iaitu tentera bergaji dan sukarela.
• Satu jabatan khas telah ditubuhkan untuk menguruskan pembayaran gaji dan elaun tentera iaitu Diwan al-Jund.
• Pada zaman Umar al-Khattab, tentera Muhajirin dan Ansar yang senior dibayar sehingga 5000 dirham manakala tentera junior dibayar sehingga 2500 dirham.
• Pada zaman Bani Umayyah, tentera dibayar gaji. Contoh, pada zaman Muawiyah kadar gaji purata ialah sebanyak 1000 dirham setahun termasuk elaun keluarga.
• Pada masa ini sumber kerajaan mantap dan perlukan pasukan tetap untuk menyaingi tentera Rom atau Barat .

6. Menetapkan Status tentera

• Terdapat tentera tetap, tentera upahan dan tentera sukarela

7. Kepimpinan

• Pada zaman Khulafa al- Rasyiddin dan kerajaan Bani Umaiyah, khalifah tetap mengetuai peperangan.
• Tujuannya untuk menguruskan perkhidmatan tentera yang cekap dan berkesan.
• Pemerintah Islam memperkenalkan jabatan tentera atau Dewan Al-jund.
• Dalam aspek kepimpinan pula, pengurusan tentera dilakukan oleh kepimpinan tentera yang dilantik.

Kesimpulan (1 markah)

Kedua-dua kerajaan Islam ini telah berjaya mewujudkan organisasi ketenteraan Islam yang unggul dan hebat.Kejayaan ini terserlah dengan beberapa kejayaan tentera Islam meroboh dominasi jajahan dari tentera Rom dan Parsi.

[ SOKONG BLOG INI, SILA SIGN BUKU PELAWAT ]