Bincangkan ciri-ciri pentadbiran pusat dan wilayah pada zaman empayar Maurya di India.
Pengenalan (3 markah)
Latar belakang Empayar Maurya
- Diasaskan oleh Chandragupta Maurya pada tahun 321SM -297SM .
- Diambil nama dari perkataan ‘ Moriyus’ satu suku yang terdapat di Utara India.
- Pemerintahan Empayar Maurya diteruskan oleh anaknya iaitu Bindusara dari tahun 297SM - 272SM, kemudian diikuti oleh Asoka dari tahun 273 -323 SM yang dianggap sebagai zaman keagungan dan kegemilangan Dinasti Maurya.
- Terdapat 10 orang Maharaja yang menjadi pemerintah dalam Dinasti Maurya dan yang- terakhir ialah Maharaja Brhadratha.
Isi (7 isi X 3 markah)
Ciri-ciri pentadbiran pusat dan wilayah empayar Maurya di India
1. Pentadbiran pusat diketuai oleh Maharaja.
- bertindak sebagai ketua dalam bidang eksekutif, kehakiman dan ketenteraan.
- Raja dianggap suci, dan menikmati banyak hak keistimewaan dan gelaran-gelaran khas seperti ‘Devaraja’.
2. Raja dibantu oleh menteri-menteri dalam sebuah Majlis Menteri (council)
- Tugas utama menteri ialah memberi nasihat kepada raja berhubung dengan hal ehwal penting dalam Negara.
- Menteri-menteri biasanya dilantik oleh raja berdasarkan kelayakan dan kebolehan mereka, dan tidak berdasarkan pengaruh dan latar belakang keluarga mereka.
- Bilangan anggota menteri berubah mengikut keadaan iaitu 3 hingga 12 orang.
- Contoh: Perdana Menteri, Menteri Kewangan, Menteri Peperangan dan Menteri Pedamaian.
3. Pembentukan ‘Menteri Parishad’ yang terdiri daripada dua buah Majlis iaitu ‘Majlis Negeri’ dan ‘Majlis Eksekutif’.
- Berfungsi sebagai membantu raja dalam kerja-kerja pentadbiran.
- Raja biasanya mendapatkan pandangan dari ‘Majlis Negeri’ sebelum sesuatu keputusan dilakukan.
4. Mewujudkan sistem birokrasi yang diketuai oleh beberapa orang pegawai tinggi kerajaan.
- Fungsi sistem birokrasi membantu kerja-kerja pentadbiran yang diketuai oleh menteri-menteri.
- Contoh: Ketua paderi, ketua komander, ketua hakim dan ketua bendahari.
5. Mewujudkan jabatan-jabatan peringkat rendah yang terdiri daripada penguasa jabatan kerajaan dan kakitangan sokongan iaitu terdapat 28 jabatan.
- Setiap jabatan diketuai oleh seorang penguasa dan penguasa-penguasa tersebut akan diawasi oleh Komisioner.
- Contoh jabatan rendah: Jabatan perlombongan , Jabatan akaun, Jabatan emas, Jabatan gudang, Jabatan pertanian.
6. Mewujudkan jawatan pengintip atau ejen rahsia yang berkhidmat untuk raja dan pegawai penting.
- Pengintip dibahagikan kepada beberapa kelas dan mempunyai fungsi atau tugas yang berlainan.
- Pengintip –pengintip diwujudkan untuk mengawasi tindak tanduk pegawai tinggi, seperti menteri-menteri, putera mahkota dan sebagainya.
7. Pentadbiran wilayah dibahagikan kepada peringkat daerah, dan kampung.
- Peringkat daerah diketuai oleh ‘Sthanika’ dan di peringkat kampung diketuai oleh ketua kampung yang dilantik oleh raja atau dipilih oleh penduduk kampung.
- Diperingkat kampung juga dilantik juru akaun atau ‘Gopa’ yang bertanggungjawab menyimpan akaun dan akan dipantau oleh ‘Sthanika’.
- Ketua kampung biasanya dibantu oleh ‘assembly’ yang terdiri daripada beberapa penduduk kampung.
8. Mewujudkan pentadbiran di peringkat bandar-bandar yang dibahagikan kepada unit pentadbiran kecil, yang dikenali sebagai ‘wad’ yang dianggotai oleh beberapa keluarga .
- Setiap bandar diketuai oleh ‘Nagaraka’ atau penguasa bandar dan diperingkat ‘wad’ terdapat pegawai-pegawai kecil dilantik.
Kesimpulan:
Pentadbiran pusat dan wilayah di India yang sistematik telah banyak membantu perkembangan tamadun India terutama dari segi perluasan empayar.
Kedua-dua pentadbiran ini juga telah menjadikan Empayar Maurya sebagai empayar yang kuat pada zaman kegemilangan mereka.
[ SOKONG BLOG INI, SILA SIGN BUKU PELAWAT ]