TAMADUN ISLAM – SISTEM SYURA

(PELAJAR PRA-U SMKDARY - SILA AMBIL NOTA INI. BACA DAN FAHAMKAN )

Jelaskan perlaksanaan sistem syura dalam pemerintahan Islam sejak zaman Rasulullah s.a.w. hingga zaman Kerajaan Bani Umaiyah.

PENDAHULUAN ( Buat Rujukan lanjut )

1. Syura adalah satu sistem asasi dalam pemerintahan dan pentadbiran negara Islam. Ia merupakan badan tertinggi dalam pemerintahan.

2. Berikan maksud Syura.

3. Kepentingan syura dalam pemerintahan Islam.

ISI-ISI JAWAPAN : Perlaksanaan Syura ( Buat Rujukan Lanjut )

1. Pada zaman Rasulullah s.a.w.: Syura tidak dibentuk secara rasmi, namun perlaksanaannya telah diterapkan oleh baginda. Baginda sering berbincang dengan para sahabat sebelum mengambil sebarang keputusan terutamanya mengenai sesuatu perkara yang tidak terdapat wahyu untuk dirujuk. Syura dilakukan secara bebas dan terbuka iaitu tidak ada suatu tempat khusus tetapi biasanya di masjid iaitu tempat perkumpulan masyarakat Islam. Contoh : Rasulullah bermesyuarat dengan para sahabat dalam menentukan cara mempertahanan kota Madinah dalam perang Khandak. Akhirnya Rasulullah menerima pandangan Salman al-Farisi iaitu menggali parit dikeliling kota Madinah.

2. Zaman Khulafa ar-Rasyidin : Syura yang pertama diadakan di Saqifah Bani Sa’idah di Madinah ketika perlantikan Abu Bakar sebagai khalifah pertama bagi menggantikan Rasulullah s.a.w. yang telah wafat. Berlaku perbincangan antara orang Muhajirin dan Ansar dalam menentukan Khalifah umat Islam pada ketika itu. Rasulullah s.a.w tidak mewasiatkan bakal penggantinya kerana baginda mahukan umat Islam menentukan sendiri pemimpin mereka berdasarkan panduan yang ditetapkan oleh Islam dalam memilih pemimpin.

3. Zaman Khalifah Abu Bakar al-Siddiq : Masih tidak mempunyai institusi syura secara rasmi.Khalifah Abu Bakar masih dan sering mengikuti langkah-langkah yang dilakukan oleh Rasulullah s.a.w. sebelum mengambil sebarang keputusan.. Bukti-bukti perlaksanaan syura:

- Syura ketika Khalifah Abu Bakar berhasrat untuk memerangi golongan ar-Riddah.

- Syura untuk mengumpulkan al-Quran .

- Perbincangan untuk menentukan bakal penggantinya ketika Abu Bakar sedang sakit.

4. Zaman Khalifah Umar al-Khattab : Majlis Syura diwujudkan telah secara rasmi. Ia merupakan Majlis Mesyuarat Negara / Perunding Negara (Consultant Assembly) yang ditubuhkan untuk menyelaraskan dasar-dasar pemerintahan.

- Keanggotaannya.

- Kedudukan Majlis Syura

- Tanggungjawab majlis

- Khalifah tidak mempunyai sebarang hak atau pengaruh istimewa dalam majlis.

5. Zaman Khalifah Uthman Bin Affan : Khalifah Uthman bin Affan meneruskan dasar-dasar pemerintahan yang ditetapkan oleh khalifah terdahulu terutama pada tahap 6 tahun pertama pemerintahannya. Bukti jelas perlaksanaan Majlis Syura ialah ketika perlantikan Uthman bin Affan sebagai khalifah. Majlis perlantikan khalifah telah dibentuk ekoran terbentuknya institusi Syura pada zaman Khalifah Umar al-Khattab untuk melantik khalifah selepasnya. Perlaksanaan syura pada tahap 6 tahun kedua pemerintahannya tidak jelas kerana ahli-ahli sejarah lebih menumpukan kepada masalah / pergolakan yang berlaku dalam masyarakat Islam pada masa itu.

6. Zaman Khalifah Ali Bin Abu Talib : Walaupun suasana negara masih bergolak kerana masalah dalaman umat Islam ketika itu, sistem syura masih wujud. Buktinya ialah berlaku perbincangan antara Ali bin Abu Talib dengan para penyokongnya dalam menentukan sama ada menerima atau tidak Majlis Tahkim yang dicadangkankan oleh pihak Muawiyah bin Abu Sufian sebagai penyelesaian damai konflik antara kedua belah pihak dalam Perang Siffin.

7. Zaman Pemerintahan Kerajaan Bani Umaiyyah

1. Muawiyah bin Abu Sufian telah mengubah sistem Majlis Syura dari sudut keanggotaan dan kuasa majlis. Jawatan khalifah sendiri mengalami perubahan kepada sistem warisan ala monarki.
2. Zaman Khalifah Umar bin Abdul Aziz, beliau telah membuka perbincangan dan dialog dengan pihak-pihak yang menentang pemerintahan Kerajaan Bani Umaiyah terutamanya puak Khawarij, menyebabkan golongan penentang ini telah memberhentikan penentangan mereka kerana turut menyanjungi dasar-dasar Khalifah Umar Abdul Aziz yang adil.
3. Selepas pemerintahan Khalifah Umar bin Abdul Aziz, dasar syura Bani Umaiyyah kembali seperti pada zaman sebelum Umar bin Abdul Aziz memerintah.

PENUTUP

1. Majlis Syura menyebabkan rakyat merasa turut terlibat dalam mencorakkan hala tuju kerajaan.

2. Pemerintahan monarki menyebabkan konsep sebenar sistem syura tidak diikuti.

3. Apa sahaja yang berkaitan.

[ SOKONG BLOG INI, SILA SIGN BUKU PELAWAT ]